Το καλοκαίρι κατέφτασε μαζί και τα φίδια τα οποία συνηθίζουν, αυτή την εποχή, να κάνουν την
παρουσία τους αισθητή, σκορπίζοντας τρόμο και ανησυχία στους πολίτες.Τα κρούσματα από δαγκώματα φιδιών στην χώρα τις τελευταίες μέρες βρίσκονται ήδη σε έξαρση, καθώς μόλις χθες (30/05) το απόγευμα στη Νέα Αγχίαλο, σημειώθηκε ακόμη ένα νέο περιστατικό από δάγκωμα οχιάς με θύμα μια 55χρονη γυναίκα η οποία αυτή τη στιγμή νοσηλεύεται στο Νοσοκομείο του Βόλου.
Στην Ελλάδα, λένε οι ειδικοί, πως έχουμε 7 είδη φιδιών που φέρουν δηλητήριο, με 5 από αυτά -όλα της οικογένειας των Εχιδνιδών, δηλαδή της οχιάς- να είναι εν δυνάμει επικίνδυνα για τον άνθρωπο.
Τα 7 δηλητηριώδη φίδια στην Ελλάδα – Πού συναντώνται
Στην Ελλάδα, από τα περίπου 70 είδη ερπετών που μπορεί να συναντήσει κανείς, μόνο 7 φέρουν δηλητήριο και είναι όλα τους είδη φιδιών.
Τα 5 ανήκουν στην οικογένεια των Εχιδνιδών (Οχιές) και είναι σωληνόγλυφα με σχετικά ισχυρό δηλητήριο, ενώ τα υπόλοιπα 2 στις οικογένειες των Κολουβρίδων και των Ψαμμοφιίδων και είναι οπισθόγλυφα με ασθενές δηλητήριο
Συγκεκριμένα, τα 7 από αυτά τα φίδια που φέρουν δηλητήριο είναι τα εξής:
1. Κοινή οχιά (Vipera ammodytes, έχιδνα η αμμοδύτης)
Ζει στην ηπειρωτική χώρα, στις Κυκλάδες και τα Ιόνια Νησιά.
Τρέφεται με ποντίκια, σαύρες και έντομα.
Το αρσενικό, είναι χρώματος γκρι, ενώ το θηλυκό είναι χρώματος κεραμιδί.
Είναι πολύ επικίνδυνο και δηλητηριώδες φίδι.
Χαρακτηριστικό του γνώρισμα είναι ένα μικρό κέρας στο εμπρόσθιο μέρος της κεφαλής του. Το δηλητήριο εκκρίνεται από τα μπροστινά δύο μεγάλα δόντια.
2. Οθωμανική Οχιά (Vipera xanthina, Έχιδνα η ανοιχτόχρωμος)
Δεν φέρει το χαρακτηριστικό κέρας της κοινής οχιάς. Ζει στα νησιά του Αιγαίου και στον Έβρο.
Τρέφεται με μικρά θηλαστικά και με πουλιά.
Είναι πολύ επικίνδυνη. Το δηλητήριο εκκρίνεται από τα μπροστινά δύο μεγάλα δόντια.
3. Οχιά της Μήλου (Vipera lebetina)
Είναι ενδημικό είδος και δηλητηριώδες.
Ζει στη Μήλο, Κίμωλο, Σίφνο και Πολύαιγο. Τρέφεται με μικρά θηλαστικά, σαύρες και έντομα και φτάνει σε μήκος μέχρι και τα 120cm.
Μια ποικιλία της έχει κόκκινο χρώμα (σπάνιο είδος).
4. Σπάνια Οχιά της Ροδόπης ή Αστρίτης (Vipera berus)
Το φίδι αυτό είναι δηλητηριώδες.
Zει στην οροσειρά της Ροδόπης και το μέγεθός του είναι περί τα 75cm το μέγιστο. Τρέφεται με μικρά πουλιά, σαύρες, βατράχια, και μικρά θηλαστικά.
5. Μικρή Οχιά (Νανόχεντρα) (Vipera ursinii)
Συναντάται στην οροσειρά της Πίνδου.
Τρέφεται με μικρές σαύρες, θηλαστικά και μικρά έντομα.
Το μέγιστο μήκος είναι τα 50cm.
Eχει δηλητήριο στα δύο μπροστινά δόντια.
6. Μαυρόφιδο ή Σαπίτης (Malpolon isnignitus)
Είναι από τα μεγαλύτερα φίδια της Ελλάδας. Μέγιστο μήκος 200cm. Zεί σε όλη σχεδόν την Ελλάδα. Τρέφεται με πουλιά, μικρά θηλαστικά και σαύρες.
Έχει δηλητήριο πού εκκρίνεται από τα πίσω δόντια της άνω γνάθου (οπισθόγλυφο).
7. Αγιόφιδο
Φίδι με ασθενές δηλητήριο.
Στην χώρα μας, εκτός από το φερώνυμο υποείδος, απαντούν και κάποια ενδημικά υποείδη και φέρουν διαφορές στην πυκνότητα κηλίδων αλλά και στον χρωματισμό.
Το μήκος του φτάνει έως 100cm και σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να φτάσει τα 130cm.
Κυκλοφορεί κυρίως τη νύχτα και η κόρη των ματιών του είναι σε σχήμα σχισμής (όπως στις γάτες), όμως σε χαμηλό φωτισμό η κόρη ανοίγει παίρνοντας στρογγυλό σχήμα.
Κυνηγάει ανάμεσα σε βράχους και πέτρες ψάχνοντας για σαύρες και μικρά τρωκτικά, επίσης αναρριχάται επιδέξια ψάχνοντας για νεοσσούς.
Συνήθως “σφυρίζει” αν πιαστεί και προσποιείται πως θα επιτεθεί, εξαιρετικά σπάνια όμως θα δαγκώσει.
Στην Κεφαλονιά χρησιμοποιείται σε θρησκευτικές παραδόσεις με αρχαίες ρίζες, όταν αρκετά φίδια μεταφέρονται στην εκκλησία της Παναγίας της Λαγκουβάρδας την περίοδο 6 με 15 Αυγούστου και διατίθενται στο να τα αγγίζουν οι επισκέπτες πιστεύοντας πως πρόκειται για θαύμα, εξού και η κοινή του ονομασία “Αγιόφιδο”.
Ποια είναι τα συμπτώματα μετά το δάγκωμα – Τι κάνουμε
Η βαρύτητα της δηλητηρίασης από δάγκωμα φιδιού εξαρτάται σύμφωνα με τους γιατρούς από την ηλικία και την γενική κατάσταση του θύματος, την θέση και το βάθος του δηγματος, το μέγεθος του φιδιού
αλλά και από το αν μετακινήθηκε ή όχι το θύμα.
Οι επιδράσεις των δηλητηρίων των φιδιών χωρίζονται σε δυο κατηγορίες:
Τοπικά συμπτώματα
- Πόνος.
- Οίδημα.
- Μελανιές.
- Φυσαλίδες που επεκτείνονται μέσα σε μερικές ώρες.
Οι φυσαλίδες μπορεί να επιμολυνθούν από μικρόβια και να εξελιχθούν σε γάγγραινα.
Γενικευμένα Συμπτώματα (σε περίπτωση που απορροφηθεί το δηλητήριο)
- Εμετός.
- Αδυναμία.
- Ζάλη.
- Ρίγος με πυρετό.
- Εφιδρώσεις.
- Αιμορραγικές εκδηλώσεις.
- Ταχυκαρδία.
- Υπόταση.
- Σοκ.
- Πνευμονικό οίδημα.
- Οξεία νεφρική ανεπάρκεια.
Τα 10 “βήματα” για την αντιμετώπιση:
- Όχι περπάτημα.
- Καθησυχασμός του θύματος.
- Ακινητοποίηση του άκρου κάτω από το ύψος της καρδιάς.
- Καθαρισμός της πληγής, με νερό και σαπούνι.
- Όχι πάγο στο τραύμα.
- Όχι ίσχαιμος περίδεση.
- Όχι χορήγηση καφέ και αλκοόλ.
- Όχι σύλληψη του φιδιού.
- Προσπαθούμε να θυμηθούμε το χρώμα και το σχήμα του, έτσι ώστε να μπορούμε να το περιγράψουμε.
- Διακομιδή σε νοσοκομείο.
Προσοχή στις αλλεργικές αντιδράσεις
Μετά από δάγκωμα φιδιού, χρειάζεται να γίνει αντιτετανικός ορός. Αντιοφικός ορός γίνεται μόνο στο νοσοκομείο και δεν είναι πάντα απαραίτητος. Η χορήγηση αντιοφικού ορού μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση ή ακόμα και αναφυλαξία σε άτομα που είναι αλλεργικά.
Πώς μπορούμε να προστατευτούμε;
Οι οχιές είναι ληθαργικά φίδια, για αυτό και η πρώτη τους αντίδραση αν αντιληφθούν ανθρώπινη παρουσία είναι να παραμείνουν σε ακινησία. Αν νιώσουν ότι έγιναν αντιληπτές, θα προσπαθήσουν να απομακρυνθούν. Σε περίπτωση που έχουν εγκλωβιστεί, παράγουν έναν χαρακτηριστικό συριγμό με στόχο να φοβίσουν τον εισβολέα.
Το δάγκωμα είναι η τελευταία γραμμή άμυνας τους, θα το κάνουν μόνο όταν η απειλή έχει φτάσει τόσο κοντά τους ώστε να αισθανθούν ότι κινδυνεύει η ζωή τους.
Ακόμα και τότε όμως, μόνο ένα στα 3 τσιμπήματα τους θα εγχύσει δηλητήριο αφού η τοξίνη τούς χρησιμεύει για να ακινητοποιούν την τροφή τους και την “ξοδεύουν” με φειδώ.
Συνήθως βρίσκονται σε υγρά, υπαίθρια μέρη. Όμως συχνά, εντοπίζονται σε αστικά κέντρα μεταφερόμενες με κάποιο όχημα στο οποίο έχουν αναζητήσει καταφύγιο, συνήθως κοντά στον κινητήρα.
Οι ειδικοί συμβουλεύουν την χρήση ορειβατικών παπουτσιών σε κάθε εξόρμηση στη φύση ιδίως την περίοδο του καλοκαιριού. Επίσης αποτρέπουν από την εξερεύνηση κοιλοτήτων και πυκνών θάμνων, αφού αποτελούν καταφύγιο όχι μόνο για φίδια αλλά και για σκορπιούς ή σαρανταποδαρούσες που επίσης φέρουν δηλητήριο και μπορεί να τσιμπήσουν.
Με πληροφορίες από news4health.gr και herpetofauna.gr, aftodioikisi