Όταν ένας φίλος, ένας σύντροφος, ένα μέλος της οικογένειας ή ένας συνάδελφος είναι στεναχωρημένος, πιθανότατα έχεις αναρωτηθεί πώς μπορείς να τον κάνεις να νιώσει καλύτερα.
Η ιδανική προσέγγιση εξαρτάται από το άτομο και το πλαίσιο, λένε οι ειδικοί. Ωστόσο, ένας περιορισμένος αλλά αυξανόμενος όγκος ερευνών προτείνει ότι ένας από τους πιο ισχυρούς τρόπους για να βοηθήσεις συναισθηματικά ένα άτομο είναι να ξεκινήσεις μια συζήτηση.
Οι λέξεις παίζουν ισχυρό ρόλο στη διαμόρφωση των συναισθημάτων των ανθρώπων, επειδή οι άνθρωποι είναι ένα κοινωνικό είδος. Ο εγκέφαλος των ανθρώπων είναι καλά συντονισμένος με τις πληροφορίες που παίρνουν από άλλους και «τις χρησιμοποιούν συνεχώς ως ανατροφοδότηση για να αλλάξουν τις συμπεριφορές και τις απαντήσεις τους», λέει η Razia Sahi, υποψήφια διδάκτορας ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες, που μελετά πώς οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις επηρεάζουν τα συναισθήματα των ανθρώπων. “Οι άλλοι ενδιαφέρονται πολύ για το τι σκεφτόμαστε”.
Αλλά οι λέξεις που χρησιμοποιούμε για να παρηγορήσουμε τους άλλους έχουν σημασία, καθώς ορισμένες μορφές λεκτικής υποστήριξης έχουν βρεθεί ότι είναι πιο χρήσιμες από άλλες.
Σε μια μικρή μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 8 Δεκεμβρίου, για παράδειγμα, η Sahi και οι συνεργάτες της διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι θεωρούν φράσεις όπως “Καταλαβαίνω γιατί νιώθεις έτσι” ή “Ακούγεται πολύ δύσκολο” – να είναι ιδιαίτερα παρήγορες
Άλλες μορφές παρηγοριάς, όπως το να βοηθήσεις κάποιον να αναγνωρίσει ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν ή να ενθαρρύνεις ένα άτομο να δει την κατάσταση από μια νέα οπτική γωνία, μπορούν επίσης να βοηθήσουν, προτείνει η έρευνα.
Και μερικές φορές, αυτού του είδους οι απαντήσεις μπορεί να είναι ακόμη πιο χρήσιμες από φράσεις επικύρωσης μακροπρόθεσμα. «Διαφορετικές στρατηγικές ανταποκρίνονται σε διαφορετικές ανάγκες», λέει η Karen Diven, καθηγήτρια οργανωτικής ψυχολογίας στη Σχολή Διοίκησης του Πανεπιστημίου του Sheffield.
Παρακάτω θα βρεις τους καλύτερους τρόπους να παρηγορήσεις ένα άτομο, σύμφωνα με τους ειδικούς:
Επικύρωσε τα συναισθήματά του
Λέγοντας στους άλλους ότι δεν πρέπει να αισθάνονται τόσο άσχημα συνήθως τους κάνει να αισθάνονται χειρότερα. Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2012, οι ερευνητές άκουσαν 228 τηλεφωνικές κλήσεις μεταξύ θυμωμένων πελατών και εκπροσώπων εξυπηρέτησης πελατών που χειρίζονταν ερωτήσεις και παράπονα σχετικά με τις χρεώσεις που σχετίζονται με ιατρικά θέματα.
Όταν οι εκπρόσωποι είπαν στους αναστατωμένους πελάτες να “ηρεμήσουν” ή “να χαλαρώσουν”, οι πελάτες συνήθως εξοργίζονταν περισσότερο. Αυτού του είδους οι στρατηγικές αποτυγχάνουν επειδή υπονοούν ότι τα συναισθήματα του ατόμου μπορεί να είναι πιο έντονα από ό,τι απαιτεί η κατάσταση. Στέλνει άθελά τους το μήνυμα ότι αντιδρούν υπερβολικά, κάτι που, παραδόξως, τους κάνει πιο συναισθηματικούς.
Βοήθα το άτομο να αναπτύξει στρατηγική
Αν και οι φράσεις επικύρωσης μπορούν να κάνουν τους ανθρώπους να αισθάνονται καλύτερα εκείνη τη στιγμή, δεν θα τους βοηθήσουν απαραίτητα να λύσουν το πρόβλημά τους ή να επιλύσουν τα αρνητικά τους συναισθήματα μακροπρόθεσμα.
Έτσι, εάν το εν λόγω άτομο είναι ανοιχτό σε αυτό, το να μιλήσει για το πώς να ξεπεράσει ένα συγκεκριμένο εμπόδιο ή να επιδιορθώσει μια σύγκρουση μπορεί να του δώσει την αίσθηση του ελέγχου της κατάστασης. Αυτό μπορεί να το βοηθήσει να απαλύνει τα συναισθήματά του, και ακόμη και να επιλύσει πλήρως το πρόβλημα.
Ωστόσο, δεν είναι όλοι δεκτικοί σε μια τέτοια προσέγγιση, γιατί μπορεί να αισθάνεται ακυρωτική. Πρώτα, λοιπόν, άκουσε το πώς συζητά για την κατάστασή του. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι άνθρωποι δίνουν στοιχεία για το τι θέλουν με βάση τις λέξεις που χρησιμοποιούν. Εάν εστιάζει στα συναισθήματά του λέγοντας κάτι σαν, «Νιώθω ότι δεν νοιάζονται για μένα», μάλλον αναζητά μόνο την επικύρωση. Εάν, από την άλλη πλευρά, λέει ότι θα ήθελε να νιώθει διαφορετικά ή ότι θέλει να μάθει πώς να λύσει ένα πρόβλημα, τότε σε προσκαλεί να το βοηθήσεις.
Εάν είναι ανοιχτός/ή στην επίλυση προβλημάτων, πλαισίωσέ την προσεκτικά
Αν πιστεύεις ότι το άλλο άτομο είναι ανοιχτό στο να σε αφήσει να το βοηθήσεις να σχεδιάσει στρατηγική, μπορείς να ξεκινήσεις επικυρώνοντας τα συναισθήματά του. Πες του ότι καταλαβαίνεις γιατί νιώθει όπως νιώθει ή ότι θα είχες αντιδράσει παρόμοια.
Μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι είναι πιο δεκτικοί σε συμβουλές αφού τους αναγκάσουν να νιώσουν συναισθηματική υποστήριξη παρά αν δεν έχουν λάβει καμία απολύτως επικύρωση.
Στη συνέχεια, μπες σε μια στρατηγική επίλυσης προβλημάτων. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη της Sahi βρήκαν μια προσέγγιση που ονομάζεται «χρονική απόσταση» πιο χρήσιμη.
Αυτό περιλαμβάνει τη βοήθεια των ανθρώπων να καταλάβουν ότι ενώ τα πράγματα μπορεί να είναι άσχημα τώρα, πιθανότατα θα βελτιωθούν με την πάροδο του χρόνου.
Οι άνθρωποι προτιμούσαν αυτή την προσέγγιση από στρατηγικές που είχαν σχεδιαστεί για να τους κάνουν να νιώθουν πιο αισιόδοξοι (όπως η έκφραση «μισογεμάτο ποτήρι») ή προτάσεις για να προσπαθήσουν να δουν την κατάσταση από την οπτική γωνία ενός άλλου ατόμου.
Μπορεί επίσης να σε βοηθήσει να σκεφτείς πώς το άτομο αυτό σου παρείχε υποστήριξη στο παρελθόν. Ορισμένα προβλήματα, ωστόσο, μπορεί να χρειάζονται μια πιο σοβαρή παρέμβαση.
Ίσως μια φίλη αρνείται μια καταχρηστική σχέση και θέλεις να την βοηθήσεις να αναγνωρίσει τη σοβαρότητα της κατάστασης. Σε περιπτώσεις όπου μπορεί να θέλεις να αμφισβητήσεις την προοπτική κάποιου, εξήγησε πρώτα ότι τα σχόλιά σου βασίζονται στο πόσο ενδιαφέρεσαι για αυτόν/η.
Να θυμάσαι ότι είναι η σκέψη που μετράει
Αν και μπορεί να είναι δύσκολο να γνωρίζουμε τον καλύτερο τρόπο για να βοηθήσουμε κάποιον, η Zahi τόνισε ότι πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι οι προσπάθειές μας θα εκτιμηθούν — ακόμα κι αν δεν ξέρουμε τι κάνουμε.
Σε μια μικρή μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2022, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι συνήθως υποτίμησαν πόσο χρήσιμες θα ήταν οι προσπάθειές τους να βοηθήσουν τους άλλους, ίσως επειδή φοβούνταν ότι οι συμβουλές τους δεν ήταν τέλειες.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι εκτιμούσαν την υποστήριξη ακόμα κι αν δεν ήταν ακριβώς ευθυγραμμισμένη με τις ανάγκες τους. Με άλλα λόγια, αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία δεν είναι να λες το σωστό, αλλά να είσαι παρούσα και να προσπαθείς να βοηθήσεις.
pronews.gr