28η Οκτωβρίου 1940, ημερομηνία, που θυμίζει στον κόσμο τί θα πει Ελλάδα! Η εποποιία που ήταν ένα θαύμα, μια διδαχή ανδρείας,
αυταπαρνήσεως και πίστεως σε ιδανικά που έδωσε η γενιά των Ελλήνων σ’ ολόκληρη την οικουμένη, παραδίδοντας μια Ελλάδα δοξασμένη.Η αποφασιστική λεκτική αρχικά άρνηση και μετέπειτα όταν αυτό το λαϊκό φρόνημα του έθνους έφτασε στο πεδίο των μαχών, είχε ως αποτέλεσμα την πρώτη νίκη των Συμμάχων κατά των δυνάμεων του Άξονα στη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου και ανύψωσε το ηθικό των λαών στη σκλαβωμένη Ευρώπη. Οι Έλληνες δεν πολεμούσαν μόνο έναν εισβολέα αλλά και μια διαφορετική κοσμοαντίληψη.Υπάρχουν πολλά γεγονότα από την ιστορία μας, που θα πρέπει να μάθουν οι νέες γενιές, γιατί ο τόπος μας είναι ξέχειλος από ιερές και ηρωικές μνήμες.Εδώ μπορείς να αποδόσεις με τη μορφή του λόγου ή και της γραφής διάφορα ιστορικά γεγονότα που έλαβαν χώρα σε όλες τις περιοχές των Γρεβενών, όλα τα έτη της ύπαρξής του και ήταν πλήρως συντονισμένα με την ιστορική εξέλιξη του έθνους μας τα οποία όμως, όπως και πολλά άλλα, θα έπρεπε να είχαν ενταχθεί – συμπεριληφθεί στα βιβλία της ιστορίας της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Αναρωτιέσαι μερικές φορές και λες. Πώς μπορείς να απαρνηθείς τέτοιες στιγμές; Πώς να βγάλεις από το μυαλό αυτούς τους Έλληνες - Γρεβενιώτες που δεν τους τρόμαξαν τα πλήθη του εχθρού; Πώς να ξεχάσεις τη δοξασμένη τούτη γωνιά και τους άξιους υπερασπιστές της; Πώς να μην αναπολήσεις τις εξαίρετες εκείνες στιγμές που κορυφώθηκαν οι αρετές της φυλής μας, δημιουργώντας το θεσπέσιο έπος του Σαράντα;
Ένα έπος που έλαβε χώρα εδώ σ’ αυτά τα μέρη. Εδώ όπου η σημαντικότερη πράξη του έργου διαδραματίστηκε σε περιοχές, όπως το Κρυονέρι, (βορείως του Δοξαρά και στο σημερινό δρόμο προς Έλατο), το ύψωμα της Αννίτσας και πέριξ αυτής (Σκούρτζα, Γομάρα, Βασιλίτσα, Σαμαρίνα) και ο αυχένας της Τίζας στο Περιβόλι. Πρωταγωνιστές φυσικά ο Ελληνικός Στρατός και ο λαός των Γρεβενών που δεν παρέδωσαν ούτε την ψυχή ούτε το πνεύμα,ενώ οιεπιτιθέμενοι Ιταλοίκαταλαμβάνουν το ρόλο του κομπάρσου. Βοηθός σ’ αυτόν τον πόλεμο, για τους Έλληνες, ήταν ο φλογερός πατριωτισμός, η μεγάλη προθυμία του άμαχου πληθυσμού και το ορεινό έδαφος που τους επέτρεπε να οργανώνουν ισχυρές αμυντικές θέσεις.
Ακόμα και ο βαρύς χειμώνας βοήθησε τις προσπάθειες των Ελλήνων στρατιωτών παρόλο που υπέφεραν και αυτοί όπως και οι Ιταλοί. Οι Έλληνες πολεμούσαν χρησιμοποιώντας πολύ λιγότερο στρατιωτικό εξοπλισμό και με αριθμητική δύναμη πολύ μικρότερη από αυτή του εχθρού.
Όμως η εθνική ενότητα και η πίστη ότι ο αγώνας τους τελούσε υπό την Σκέπη της Αγίας Θεοτόκου, καθώς πολεμούσαν υπέρ πίστεως και πατρίδος, έδωσαν τη νίκη στον Ελληνικό Στρατό.
Βαρύτατες λοιπόν οι υποχρεώσεις μας έναντι αυτής της ανεκτίμητης Εθνικής κληρονομιάς.
Το πρώτο μας χρέος, να εκτελέσουμε τη θητεία μας στον Ελληνισμό, νιώθοντας μέσα μας όλους τους πρόγονους μας.
Το δεύτερο, να φωτίσουμε την ορμή μας και να συνεχίσουμε το έργο τους. Το τρίτο μας χρέος, να παραδώσουμε στα παιδιά μας τη μεγάλη εντολή να μας ξεπεράσουν.
Γρεβενά, Ευλογημένε, Ένδοξε και Τιμημένε τόπε,
που γέννησες και έχασες παιδιά, για της Ελλάδος τη λευτεριά.
Να μάθουμε να ζούμε μέσα απ’το όνομά σου αυτό
και να σ’ έχουμε πάντα μες την ψυχή, την καρδιά και το μυαλό.
Να μη λησμονήσουμε ποτέ οι τωρινές και οι επόμενες γενιές,
τα αγιασμένα χώματα αυτά, που μας δώρισαν Τιμή, Αξία και Ιδανικά.
(Τρεις στροφές των δύο στίχων από την ομιλία μου στο Ύψωμα της Αννίτσας, της ετήσιας εκδήλωσης του Συνδέσμου Εφέδρων Αξιωματικών της Π.Ε. Γρεβενών)
Δημήτριος Γ. Μπέης
Εκπαιδευτικός