Μία μικρή έλλειψή του μπορεί να προκαλέσει αναιμία (και κατά συνέπεια κούραση και αδυναμία),
ενώ η χρόνια έλλειψή του μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια κάποιου οργάνου.Από την άλλη, η υπερβάλλουσα λήψη σιδήρου μπορεί να οδηγήσει στην παραγωγή βλαβερών ελεύθερων ριζών και να επηρεάσει το μεταβολισμό, προκαλώντας ζημιά σε βασικά ζωτικά όργανα, όπως την καρδιά και το συκώτι.
Ο σίδηρος είναι ένα πολύ σημαντικό μέταλλο για τη φυσιολογία του ανθρώπου, αλλά αποτελεί στην πραγματικότητα ένα ιχνοστοιχείο λόγω της μικρής συγκέντρωσης που εμφανίζει στο ανθρώπινο σώμα.
Ο κύριος ρόλος του σιδήρου στο σώμα είναι ότι αποτελεί ένα σημαντικό συστατικό της χρωστικής του αίματος, της αιμοσφαιρίνης.
Η αιμοσφαιρίνη περιέχεται στα ερυθρά αιμοσφαίρια και αποτελεί το φορέα του ζωτικού οξυγόνου σε όλο το σώμα.
Εκτός από τη λειτουργία του στα ερυθρά αιμοσφαίρια, ο σίδηρος εντοπίζεται και στη μυοσφαιρίνη (αντίστοιχη της αιμοσφαιρίνης η οποία βρίσκεται στους μύες) και συμμετέχει επιπροσθέτως στις αντιδράσεις απελευθέρωσης ενέργειας στο σώμα.
Η τυπική ασθένεια που οφείλεται σε έλλειψη σιδήρου είναι η αναιμία. Τα συμπτώματα αυτής της ασθένειας είναι η κόπωση, ο ελαφρύς πονοκέφαλος, η αδυναμία κτλ και συνοδεύεται από αντίστοιχη χαμηλή συγκέντρωση αιμοσφαιρίνης στο αίμα.
Οι ανάγκες του οργανισμού σε σίδηρο
Η ποσότητα του σιδήρου που έχει ανάγκη το σώμα σχετίζεται με το βάρος την ηλικία, το φύλο, με την πιθανότητα εγκυμοσύνης και την ανάπτυξη του οργανισμού.
Βάση αυτών των παραμέτρων που καθορίζουν τις απαιτήσεις του οργανισμού σε σίδηρο πρέπει να καθορίζεται και η διατροφή.
Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη σιδήρου μέσω της διατροφής είναι 10 mg ανά ημέρα για τον ενήλικα άνδρα και 15 mg ανά ημέρα για τις ενήλικες γυναίκες. Το σώμα του ανθρώπου περιέχει περίπου 2-4 γραμμάρια σιδήρου.
Τροφές που περιέχουν σίδηρο
Οι κύριες πηγές σιδήρου στη διατροφή είναι το κρέας, το ψωμί, τα προϊόντα δημητριακών και οι πατάτες. Οι ζωικές πηγές σιδήρου απορροφώνται πολύ καλύτερα από τις φυτικές πηγές, διότι στο ζωικό ιστό ο σίδηρος είναι οργανικά συνδεδεμένος στην αιμοσφαιρίνη. Στα φυτά, ο σίδηρος είναι παρόν σε μια ανόργανη μορφή που απορροφάται σε πολύ μικρό βαθμό.
Κάποια συστατικά των τροφίμων συνδέονται επίσης με το σίδηρο (και άλλα μέταλλα) με αποτέλεσμα να μην υπάρχει διαθεσιμότητα αυτού. Σ’ αυτά περιλαμβάνονται το φυτικό οξύ, που περιέχεται στο πίτουρο και άλλα τρόφιμα με ίνες και το οξαλικό οξύ, που περιέχεται στο ραβέντι (φυτό), το σπανάκι και τη σοκολάτα.
Ένας από τους πιο σημαντικούς διατροφικούς παράγοντες που προωθούν την απορρόφηση του σιδήρου που δεν είναι συνδεδεμένος με αιμοσφαιρίνη είναι η Βιταμίνη C. Υπάρχει στενή σχέση ανάμεσα στην ποσότητα του μη συνδεδεμένου με αιμοσφαιρίνη σιδήρου που απορροφάται και της βιταμίνης C που περιέχεται στη διατροφή. Η απορρόφηση και η χρησιμοποίηση του σιδήρου εξαρτάται επιπλέον από την παρουσία κάποιων μελών του συμπλέγματος βιταμινών Β. Το μολυβδαίνιο είναι επίσης σημαντικό για το μεταβολισμό του σιδήρου.
Δείτε μια λίστα με κάποιες απο τις τροφές που περιέχουν σίδηρο
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (αλλά όχι μόνο τότε!), ο σίδηρος παίζει πολύ σημαντικό ρόλο: Μεταφέρει το οξυγόνο στα κύτταρα.
Οι ανάγκες της εγκύου είναι αυξημένες, όμως είναι εύκολο να λαμβάνεις την ποσότητα που χρειάζεται, χάρη σε μια ισορροπημένη και πλούσια διατροφή.
giatros-in.gr